روابط عمومی دیجیتال (Digital PR, Digita Public Relations) یک استراتژی بازاریابی آنلاین است که بیزینس ها برای افزایش مشتریان آنلاین خود به کار میبرند. روابط عمومی دیجیتال و روابط عمومی سنتی دو تاکتیک متفاوت با یک هدف مشترک هستند. این دو تاکتیک با هدف جذب مشتری، افزایش آگاهی آن ها در رابطه با برند و نهایتا افزایش فروش است که در این زمینه دارای رویکرد و تعامالات متفاوتی با مشتریان هستند.
روابط عمومی دیجیتال با استراتژی های مختلفی صورت میگیرد. انتشار رپورتاژ در سایت های پر بازدید، تولید محتوای کاربردی و منحصر به فرد، همکاری با اینفلوئنسرها و بلاگرها، ریافت بک لینک با استفاده از نگارش مقالات، برقراری ارتباط با فعالان رسانه های مختلف و خبرنگاران، پلن های همکاری در فروش برای جذب مشتریان و… برخی از استراتژی های به کار رفته در روابط عمومی دیجیتال محسوب میشوند.
قبل از انقلاب دیجیتال، روابط عمومی سنتی به صورت آفلاین با تمرکز بر مدیریت، شهرت و ارتقای آگاهی از برند انجام میگرفت. با انقلاب دیجیتال همه چیز تغییر کرد، روابط عمومی سنتی که به معاملات چاپی عادت داشت، امروزه با استفاده از وب سایت ها، شبکه های اجتماعی، اینفلوئنسر مارکتینگ و فعالیت های این عرصه خشنودند. از سوی دیگر فعالان عرصه دیجیتال، افرادی که دارای پیشینه سئو هستند، استراتژی بهینه سازی محتوا را انتخاب کردند. با روی کار آمدن الگوریتم پنگوئن در سال 2011 اهمیت این موضوع بیشتر شد و بر همه روشن شد که این موضوع باید بر اساس معیار های مهمی انجام شود.
متخصصان روابط عمومی دیجیتال یک محتوای قوی را شبیه محتوای یک ژورنال قوی تولید کرده و با استراتژی سئو آن را ترکیب میکنند. این محتوا میتواند به صورت اینفوگرافیک، ویدیو و… نیز باشد. از سوی دیگر گاهی شنیده میشود که روابط عمومی دیجیتال، توسعه یافته روابط عمومی سنتی است زیرا هدفی یکسان دارند. گاهی نیز روابط عمومی دیجیتال استراتژی لینک سازی هم نامیده میشود.
روابط عمومی دیجیتال دارای مزایای فراوانی است که سبب میشود یک کسب و کار توسعه بیشتری پیدا کرده و اعتبارات یک برند افزایش پیدا کند. در ادامه برخی از مزایای این استراتژی قدرتمند آمده است.
بهینه سازی سایت و بهبود رتبه آن : استفاده از کمپین ها، رپورتاژ، تولید محتوای سئو شده، انتشار محتوا در سایت های معتبر که ترافیک بالایی دارند، اسنفاده از کلمات کلیدی مرتبط و… از جمله کارهای موثر در روابط عمومی دیجیتال به شمار میآید که در بهینه سازی سایت و بهبود آن موثرند.
برندسازی : روابط عمومی دیجیتال اثر به سزایی بر برندسازی، افزایش اعتبارات برند و افزایش ترافیک ورودی سایت دارد. برای این منظور اغلب از بک لینک ها و اشتراک گذاری محتوای مرتبط با برند و بیزینس در سایر رسانه ها استفاده میشود.
افزایش تعاملات موثر : یکی از مزایای روابط عمومی دیجیتال افزایش تعاملات موثر و ایجاد ارتباطات بیشتر با مخاطبان است. در این نوع روابط عمومی، با توجه به گستردگی فضای دیجیتال و شبکه های اجتماعی، امکان انتقال پیام ها و ارتباطات ساده تر و مقرون به صرفه است.
مدیریت بحران : گاهی ممکن است مشکلات و شکایاتی در رابطه با خدمات یا محصولات ارائه شود. روابط عمومی دیجیتال بسیار کمک کننده به مدیریت این بحران و مدیریت شکایات است تا از اعتبارت برند کاسته نشده و به آن خدشه ای وارد نشود.
تبلیغات، ارتباط با مشتریان : این موضوع یکی از اصلی ترین مزایای روابط عمومی دیجیتال است. تبلیغات و ارتباط با مشتریان به طور دائمی باید انجام شود. پشتیبانی محصولات و خدمات ارائه شده از بهترین نمونه های روابط عمومی دیجیتال است که سببب افزایش رضایت مشتریان و توجه به خواسته ها و تقاضای آن ها میشود.
افزایش نرخ تبدیل : منظور از نرخ تبدیل، تبدیل میزان سرنخ ها به مشتریان ثابت است. روابط عمومی دیجیتال سبب میشود که سرنخ های باکیفیت جذب و سپس با تعاملات هدفمند و مفید آن ها را به مشتریان وفادار و رضایتمند تبدیل شوند. افزایش سرنخ ها، افزایش مشتریان، سبب افزایش ترافیک ورودی به سایت و اعتبارت برند میشود.
سنجش دقیق : یکی از بهترین آپشن های روابط عمومی دیجیتال استفاده از ابزارهای تحلیلی، اندازه گیری میزان موفقیت کمپین های مختلف و… است. گوگل آنالیتیکس، SEMRush، BuzzSumo از جمله ابزارهای سنجش موفقیت در رابط عمومی دیجیتال به شمار میآیند.
گوگل آنالیتیکس ابزاری رایگان و قدرتمند از گوگل است که توسط آن عملکرد و کیفیت بک لینک ها،کدهای (UTM)، کمپین های (PR) ، ترافیک ورودی و… سنجیده میشود. SEMRush نیز یک سایت منبع است که دارای ابزار کاربردی و مختلفی بوده و توسط آن میتوان از وضعیت کلمات کلیدی و بک لینک ها نیز مطلع شد. BuzzSumo، نیز سایتی پرطرفدار برای بررسی میزان اشتراک گذاری محتوای سایت ها و شبکه های اجتماعی است.
شاید در ابتدا اواژه مارکام (marcom) ابهام برانگیز باشد و نتوان منظور از این عبارت را دانست. اما بررسی تعریف لغوی آن اندکی کار را ساده تر میکند. مارکام تلفیقی از دو واژه بازاریابی (Marketing) و ارتباطات (Communications) است. بنابراین هنگام شنیدن کلمه مارکام باید دانست که به ارتباطات بازاریابی اشاره شده است.
ارتباط بازاریابی یا مارکام در واقع به استفاده ترکیبی از کانال ها و ابزار های مختلف بازاریابی میپردازد. کانال های ارتباطی بازاریابی بر راه ها و روش هایی که یک کسب و کار میتواند به بازار ارسال کند، تمرکز میکنند. ابزار های ارتباط بازاریابی نیز میتوانند تبلیغات ،خرده فروشی، بازاریابی بی واسطه و مستقیم، حمایت های اسپانسری، ارتباطات، شبکه های اجتماعی، روابط عمومی و… باشد.
مارکام MC، برگرفته از استراتژی بازاریابی آمیخته است. بازاریابی آمیخته 4P به چهار عنصر اصلی قیمت، تبلیغات، مکان و موقعیت جغرافیایی و محصول موثر بر بازاریابی میداند.
ارتباطات بازاریابی شامل تبلیغات، فروش، برندسازی، کمپین ها و تبلیغات آنلاین است. این رویکرد به مردم اجازه میدهد تا یک برند را شناخته و به آنچه که یک برند تجاری ارائه میدهد اعتماد کنند. با وسعت یافتن تکنولوژی و تکنیک ها، با استفاده از ایده ها و خلاقیت مشتریان در توسعه محصول و تبلیغ برند به طور مستقیم مشتریان در تعامل با برند قرار میگیرند. گفتنی است که یک بازاریابی موفق شامل نظر سنجی و هدف قرار دادن مخاطبانی است که از برنامه های بازاریابی سازمان قدردانی میکنند.
مارکام مینجر یا مدیر ارتباط بازاریابی نیز از جمله مشاغلی است که در ارتباط با مارکام ایجاد شده است. مارکام منیجر ها استراتژی های بازاریابی را برای ایجاد سرنخ و تبدیل به مشتریان پایه ریزی میکنند، دائما در حال پیشرفت و به روزرسانی هستند تا هوش تجاری شرکت را افزایش داده و به یک برند معتبر برای سازمان دست یابند.
مارکام منیجرها وظایف مهم و متعددی دارند. انجام تحقیقات بازاریابی، برنامه ریزی و اجرای مدیریت کمپین های تبلیغاتی و دیجیتال مارکتینگ، نظارت بر آنالیز و ارزیابی داده های گرفتهشده از بازار، پیاده سازی استراتژی های مالی و بودجه ای، همکاری با تیم های IT، حقوقی و ساخت و تولید و… از جمله وظایف مدیران ارتباط بازاریابی به شمار میرود.
یک مارکام منیجر باید از مهارت های کلامی، رفتاری و اجتماعی بالایی برخوردار باشد. دارا بودن مدرک دانشگاهی و تحصیل در رشته های بازاریابی، ارتباطات و تبلیغات اثر ویژه ای بر مهارت های مارکام منیجر ها دارد. شناخت تبلیغات و بازاریابی، آشنایی با حسابداری و فاینانس موجب فهم بهتر و شناخت بیشتر شرایط و موقعیت های بیزینس شده و کمک میکند تا به راحتی بتوان از نظر مالی تولید کنندگان و صاحبان برند توجیه شوند تا به پلن ارائه شده توسط مارکام منیجر در پیش گرفته شود.
به طور کلی یک مارکام منیجر باید مهارت های تحلیلی و ارتباطی بالایی داشته باشد و در این زمینه حرفه ای، متخصص و ممتاز باشد. به فرایند ارتباطات بازاریابی سنتی و بازاریابی دیجیتال باید مسلط بوده و در رابطه با آنها بتواند تحلیل و تدابیر لازم را بیاندیشد. برای رهبری کمپین های تبلیغاتی توانمند در تحزیه و تحلیل بازار و بازاریابی بوده و استراتژی های مالی و بودجه ای را به خوبی پیاده سازی کند.
بنابراین به طور کلی خصوصیات هر فرد برای دستیابی به موقعیت مارکام منیجر به شرح زیر است.
در این مقاله شرحی بر روابط عمومی دیجیتال و مزایا، خصوصیات و چالش های موجود در این زمینه آمده است. همانطور که گفته شد روابط عمومی دیجیتال به شیوه و استراتژی نوینی بر جذب مشتریان میپردازد. برای موفقیت در این حوزه باید بر تولید محتوا، حضور فعال در شبکه های اجتماعی، تعاملات و گفتگو با مشتریان بیش از پیش اهمیت داد. افزایش تاثیر گذاری با استفاده از کمپین ها، سایت های معتبر، خبرنگاران نیز به موفقیت در این زمینه بسیار کمک میکنند. از این رو سرمایه گذاری بر روی ارتباطات نیز موضوع دیگری است که باید برای پیروزی در روابط عمومی دیجیتال به آن توجه کرد. مدیریت کمپین های تبلیغاتی و رصد شبکه های اجتماعی از دیگر موارد حائز اهمیت و موثر بر این روابط عمومی به شیوه دیجیتال است.
در این مقاله به ارتباطات بازاریابی نیز اشاره شد. ارتباطات بازاریابی یا مارکام نیز بر پایه تبلیغات، فروش، برندسازی، کمپین ها و تبلیغات آنلاین سبب میشود تا یک برند شناخته شده، مورد اعتماد قرار گیرد و به اعتبارت و فروش بیشتری دست پیدا کند.
مارکام منیجرها نیز افرادی هستند که در این زمینه خبره بوده و مهارت های کلامی و ارتباطی بالایی دارند. آن ها موظفند تحقیقات بازاریابی، برنامه ریزی و اجرای مدیریت کمپین ها و دیجیتال مارکتینگ را به خوبی انجام دهند. آنالیز و ارزیابی داده های بازار، تعیین استراتژی های مالی و بودجه ای نیز از دیگر وظایف و مسئولیت های مارکام منیجر ها به شمار میرود.