گیمیفیکیشن

در سال های اخیر در محیط دانشگاهی و هم در فضای کسب و کار از گیمیفیکیشن (Gamification) یا بازی وار سازی بیش از هر دوره دیگری استفاده می شود. بازی وارسازی زیر شاخه های دانش طراحی جهت تغییر رفتار یا Behavioral Design است. مختصرترین توضیح برای بازی وار سازی به این شکل است که بازی وار سازی، فن آماده سازی مکانیزم های بازی در محیط هایی است که به شکل پیش فرض برای بازی طرح ریزی نشده اند. متاسفانه به علت اینکه اصل و تاریخچه آن در ایران خیلی مورد بحث و ارزیابی واقع نشده، بعضی از افراد بی اطلاع معتقد هستند که آن با فناوری ارتباط تنگاتنگی داشته و یا حتی آن را شاخه ای از حوزه فناوری اطلاعات می پندارند.

تاریخچه گیمیفیکیشن

در زمان بازبینی تاریخچه بازی وار سازی، بایستی به این موضوع دقت داشت که لغت بازی وار سازی نخستین بار در سال 2002 مطرح شد.  پس از سال 2002 این لغت تا سال  2010 خیلی مورد التفات واقع نشد. احتمالا به همین علت است که به شکل مجزا این معنی در سال 2008 در حوزه رسانه های دیجیتال هم بیان شد و با نشر کتاب چگونگی کاربرد مکانیزم های بازی رونق پیدا کرد. در سال 2011 این نظریه مورد توجه موسسات سرمایه گذاری واقع شد و همزمان پژوهش ها و مطالعات دانشگاهی بسیاری راجع به آن شروع شد. موسسات زیادی با فهمیدن موقعیت به وجود آمده به واسطه این نگرش جدید، در این زمینه سرمایه گذاری کردند و خدمات بازی وار سازی به آنها را عرضه کردند. سئو یکی از مهمترین موارد بهینه سازی سایت است.

پیش از استفاده اصطلاح بازی وار سازی بیشتر طراحان و محققان راجع به تاثیر شادی و بازی در برنامه های کامپیوتری مطالعه می کردند. در پایان دهه 90 دراپر پژوهشی با موضوع “سنجش شادی به عنوان یک عامل در طراحی نرم افزار” انجام داد. با اهمیت بیش از پیش تجربه کاربری، پژوهش ها و برنامه های زیادی راجع به بررسی تاثیر لذت، شادی و بازی در تجربه کاربری صورت پذیرفت. فکر خلاقانه ای که در بعد از به کار بردن سرگرمی در نرم افزار ایجاد شد نه فقط آسان تر کردن رابط کاربری، بلکه ضمیمه کردن لذت در به کار بردن آن بود که موجب پدیدار شدن حس مثبت در کاربر با کمک مواردی نظیر صدا، تصاویر، چالش و غیره می شد و با این شیوه تجربه به کار بردن کاربر از نرم افزار را ارتقا می داد.

گیمیفیکیشن چیست

تلاش مداوم و پایدار در فضای کسب و کار افزون بر تشخیص و تقید به استانداردهای عالی و سطح کیفی بالا، ناگزیر به ایجاد روابطی در حد عاطفی و روانی است. البته اینکه سطح اطلاعات و توجه نسبت به برند خود را بالا ببرید و در پی جذب مشتریان بیشتری باشید موردی نیست که بتوانید از آن صرف نظر کنید؛  مسئله بااهمیت بعدی که باید بدانید نگهداری آن مشتریان و به وجود آوردن و پایدار کردن احساس وفاداری در آن ها است. در این بخش بازی وار سازی به کمک شما خواهد آمد. 

گیمیفیکیشن که در زبان فارسی با اصطلاحاتی نظیر «بازی وار سازی»، «بازی کاری»، «بازی سازی» و «بازی آفرینی» مطرح شده، پروسه به کارگیری محرک ها و مکانیزم های بازی در فضاهایی است که کلا با بازی تناسبی ندارند. مقصود از بازی وار سازی تحریک تعامل بیشتر، شادی آور کردن محیط و اثرگذاری بر رفتارها و ایجاد رفتار مد نظر است.

گیمیفیکیشن در آموزش

به کار بردن بازی وار سازی در آموزش، دامنه گسترده ای از فراگیری ریاضی تا فراگیری سازمانی کارمندان را شامل می شود. به خصوص در مسائلی که شخص خیلی به آن علاقه ندارد یا مسئله آموزش اندکی سخت است. علت این وسعت سرایت هم این است که همواره چگونگی آموزش به شیوه ای که تاثیرگذار باشد، یک دغدغه مهم به شمار می آمده است، چه برای فراگیران یک کلاس درس و چه برای یک شخص میانسال در فراگیری کار با کامپیوتر. به همین علت بازی وار سازی با نشاط آور کردن آموزش، برای برطرف کردن مشکل تمام حیطه ‌های زیر، پاسخ هایی را عرضه کرده است.

• فراگیری در مدارس
• فراگیری ریاضی و درس‌های دیگر
• فراگیری الکترونیک
• فراگیری از راه دور
• فراگیری مجازی
• فراگیری کارمندان
• فراگیری به کار بردن یک محصول
• فراگیری امدادرسانی و کمک‌های اولیه
• و هر حیطه دیگری که در آن آموزش مطرح باشد.

گیمیـفیکیشن در بازاریابی

مهم ترین مسئله که هر بازاریاب و شرکت خدمات مارکتینگی با آن روبه رو است، “جدا ماندن از جمعیت و کم توجهی انسان ها نسبت به برند” است. به ویژه در دنیای کنونی که جنجال تبلیغات سر به فلک کشیده، چطور می شود که صدای برندتان را به مشتریان برسانید؟ راهی نمی ماند جز اینکه با فرکانسی متمایز سخن بگویید، به گونه ای بخروشید که صدایتان را مشتری تان بفهمد.

حرف زدن در این رابطه بسیار آسان است، ولی عمل به این مسئله حقیقتا راحت نیست. از یک سو رقبایی که رفته رفته به شمارشان اضافه می گردد و از سوی دیگر شیوه های شگفت آور مارکتینگ رفته رفته پروسه مارکتینگ را مشکل تر و در اصطلاح دیگر پیشرفته تر کرده اند.

جمع بندی

می توان گفت از بازی وار سازی جهت نشاط داشتن فضا استفاده می شود. این روند می تواند در آموزش به دانش آموزان و دانشجویان نیز به کار برده شود. اغلب این گونه فکر می کنند که بازی وار سازی به حوزه فناوری ارتباطات تعلق دارد اما حقیقت این است که در آموزش نیز از آن استفاده می شود. بازی وار سازی نخستین بار در سال 2002 بیان شد و انقلابی را در حوزه آموزش ایجاد کرد.